Aby móc dyskutować o zaletach i zastosowaniu handlu mobilnego należu rozważyć i zrozumieć istotę i zakres działania handlu elektronicznego. Choi Stahl i Whinston (1997) przedstawili model przydatny dla rozumienia relacji między produktami, agentami (agents) i procesami, które istnieją zarówno w rynkach elektronicznych i fizycznych (rys. 1).
Występuje tu rozróżnienie pomiędzy produktem fizycznym a produktem cyfrowym (witualnym) np. elektronicznym. Przykładem produktu elektronicznego jest oprogramowanie komputerowe lub plik zawierający dane, podczas gdy produktem fizycznym będzie np. piła mechaniczna czy dyskietka [PanSro, 2002].
Tak ograniczoną przestrzeń Choi i Whinston dzielą dalej na fizyczną i cyfrową. Procesem cyfrowym nazywają wszystko co można przesłać i odebrać z Internetu podczas gdy procesy fizyczne pociągają za sobą czynności fizyczne związane z przeprowadzaniem transakcji handlowych.
Trzeci wymiar jest pewnym rodzajem agentów zaangażowanych w transakcje. Agent (aktor) jest sprzedawcą, nabywcą, pośrednikiem, lobby konsumenckim lub organizacją rządową.
Obszary zastosowania aplikacji handlu mobilnego część I
Aplikacja mobilna oznacza elektroniczne wspomaganie szeroko pojętego handlu i biznesu, prowadzonych online za pośrednictwem mobilnych terminali telefonii komórkowej. Ma ona cechy i funkcje zbliżone do aplikacji sieciowych handlu elektronicznego dostępnych z komputera stacjonarnego. Jest jednak istotna różnica. Usługi handlu mobilnego znoszą ograniczenia wynikające z korzystania przez Internet ze stacjonarnego komputera osobistego PC - wedle ogólnej zasady: uzyskiwanie informacji gdziekolwiek, kiedykolwiek i o czymkolwiek, czyli wszystko, co możliwe, oczywiście w miarę rozszerzania się dostępnego pasma bezprzewodowego. Tym samym korzystanie z urządzeń przenośnych do prowadzenia mobilnych operacji biznesowych staje się powszechniejsze, zwłaszcza, że liczba wszystkich terminali bezprzewodowych (włącznie z komórkowymi) już dawno przewyższyła liczbę zainstalowanych na świecie komputerów.
Według Lucent Technologies środowisko sieci bezprzewodowych, w tym i usług handlu mobilnego, można podzielić na trzy segmenty rynkowe: użytkowników indywidualnych, użytkowników biznesowych oraz właściwe aplikacje biznesowe. Podział ten ujmuje kilka rozwiązań [Urba, 2001]:
Mobilne biuro (Mobile Office) – umożliwiające pracownikom biznesowym korzystanie z biurowych możliwości przenośnych komputerów PC w dowolnych okolicznościach. Podręczny komputer podróżuje razem z użytkownikiem i wszelkimi jego aplikacjami oraz funkcjami dodatkowymi obejmującymi: usługi telefoniczne, zunifikowany przekaz wiadomości, pocztę elektroniczną, terminarz, dostęp do plików i baz danych, planowanie podróży oraz wideokonferencje;
Podręczny asystent (Lifestyle Manager) – zmieniający zwykły telefon komórkowy w osobistego asystenta. Umożliwia on obsługę zadań związanych z planowaniem zajęć i zapewnia bezprzewodowe usługi komunikacyjne, rozrywkę oraz dostęp do informacji, a także usługi handlu elektronicznego m-commerce i e-banking;
Aplikacje biznesowe (Market Business-to-Business Application) – obejmujące zastosowania mobilne, takie jak: zdalne zarządzanie usługami, zarządzanie środkami materialnymi (taborem), zdalny nadzór oraz telemetrię.
Zmiany technologiczne są motorem przemian i wzajemnego przenikania się obszarów: obliczeniowego (computing), transmisji danych (communications), gromadzenia i oferowania pakietów danych i informacji (content). Efektem tych przemian jest powstanie nowego potencjału, nowych możliwości, organizacji nowego typu, nowego porządku ekonomicznego. Nowa dziedzina przemysłu wyrasta jako konglomerat informatyki (komputery, oprogramowanie, usługi), komunikacji (telefony, telegrafy, transmisje satelitarne i bezprzewodowe) i usług niematerialnych (rozrywka, wydawcy, dostawcy informacji) [Trapsc, 1998].
Jesteśmy świadkami kształtowania się gospodarki informatycznej, która nie tylko korzysta z informatyki, lecz także zmienia swoje struktury i procesy pod wpływem paradygmatów informatycznych [Bandur, 1998].
Słowo portal wywodzi się z łacińskiego słowa porta, czyli brama, przez którą coś przechodziło w celu dostania się w inne miejsce [ClaFla, 2003]. Według tradycyjnego znaczenia słowa, portal nie jest miejscem ostatecznego przeznaczenia, do którego chcielibyśmy dotrzeć. Portal jest raczej niezbędnym lub bardziej dogodnym miejscem, w które trzeba pójść aby dotrzeć do pożądanego miejsca. Na przykład, lotnisko dla większości ludzi nie jest miejscem ostatecznego przeznaczenia, lecz portalem, przez który trzeba przekroczyć, aby uzyskać transport do innego miejsca. Podobnie portale pomagają użytkownikom, kierując przemieszczaniem się po sieci do ostatecznie wybranej lokalizacji. Przeznaczeniem portalu jest bycie pierwszym miejscem, do którego uda się „szukający” użytkownik Internetu. Ponadto portale różnią się od zwykłych stron Internetowych tym, że dostarczają jednolity dostęp do zróżnicowanych dóbr i usług poprzez pojedynczy interfejs bazujący na predefiniowanym profilu preferencji [Lazar, 2000]. Portale służą jako bramka lub punkt wejścia umożliwiające użytkownikom dostęp i łączenie danych z całkowicie różnych źródeł.
Portale mobilne, czasami nazywane „przenośne portale” („portable portal”), są specjalnie tworzone do pomocy użytkownikom bezprzewodowym w korzystaniu z materiałów i danych sieciowych. Portale mobilne są często tworzone jako złączenie różnych usług (e-mail, kalendarz, szybkie wiadomości, itd.) i zawierające treści różnych dostawców po to, aby się stać głównym dostawcą informacji sieciowych. Portale mobilne różnią się od ich tradycyjnych odpowiedników większym stopniem personalizacji i możliwościami lokalizacyjnymi [Daitch, 2000].
Aby móc dyskutować o zaletach i zastosowaniu handlu mobilnego należu rozważyć